A TERRA E A FALA

Beben a súa inspiración nas fontes da nosa paisaxe verde e escriben co doce acento do noso propio idioma, o galego, que ten xa mil dezasete primaveras de historia. Cantan o que o corazón lles dita e contan como naceu a estirpe do noso sangue. Ven na choiva mapoulas de auga e na noite cumes de estrelas…

A voz dos poetas escóitase no país como se fose a música do mar bravo ou a do vento ferido de montaña.

Por iso, cando Maio fai que todo floreza rendémoslles homenaxe. Este é o Mes das Letras Galegas. Hoxe imos tratar de que coñezades mellor a nosa Terra e a nosa Fala. 

Esta é a Terra que habitamos…

Dous mares abren o seu horizonte a cinco continentes porque en todos eles viven xentes aquí nadas cando eran tempos de emigración ou exilio. Tamén é patria habitada por homes que preferiron chamarse Simbad e por cuxas veas corre sangue salgado. Por iso o mar é o noso nexo de unión con todos os mundos do planeta.

Ademais, ata a súa verde pel conducen sete camiños polos que chegan xentes de toda raza e condición; camiños santos, camiños reais, camiños de encontro, nos que se respira o aire de dous mil dezasete anos de mil culturas diferentes.

Por iso os galegos concedemos gran importancia á cultura propia, que herdamos de reis sabios e de poetas capaces de converter a ausencia e o exilio na máis fermosa arte literaria.

Galicia ten idioma propio, nobre e armonioso,  nado para a expresión falada e para  as letras. O idioma e as letras nel escritas, son o esencial motivo que nos diferencia como pobo.

A través ambos rexorde a forza da terra… da que tamén saen doces palabras  con sabor a terrón de campo cultivado. 

Os pobos conservan o seu maior aceno de identidade se manteñen vivo o idioma propio, aínda que a modernidade encádreo niso que algúns chaman linguas menos difundidas.

Galicia fala galego. Fálao case o cento por cento da poboación. É un idioma nobre e armonioso, como reza no noso himno.

Curros Enriquez, Eduardo Pondal e Rosalía de Castro son os protagonistas do chamado Rexudirmento, o movemento literario que o consolida.

No comezo do século XX, Noriega Varela e principalmente Ramón Cabanillas espertan a conciencia nacional cos seus poemas e inícianse as primeiras reivindicacións da patria esquencida con idioma popio.

A chamada Xeneración Nós, con Ramón Otero Pedrayo liderando un grupo de mozos intelectuais continúa a creación literaria no propio territorio galego, pero será en América onde xurda a Literatura da Postguerra.

A lingua galega mírase no espello da nosa arte literaria, que non sempre foi ben comprendida; por iso é polo que a súa historia arrinque no propio territorio, pero rexurda no exilio, como elemento reivindicativo, nunha etapa na que está marcada polo éxodo dos galegos, obrigados a deixar o país tanto pola represión política como pola carencia de oportunidades.

Porque, co exilio e as correntes migratorias cara a América, durante a ditadura franquista, a Literatura Galega tamén emigra.

A Habana, Bos Aires, Montevideo, Caracas e México, son testemuñas do nacemento dos centros galegos, auténticos núcleos de conservación da cultura galega perseguida.

Á súa sombra nacen novas publicacións e neles crece a Literatura do Éxodo, protagonizada polas máis extraordinarias figuras literarias galegas dos chamados anos difíciles, como Castelao, Blancoamor ou Celso Emilio Ferreiro, os máis populares dunha longa lista de figuras senlleiras que mantiveron viva a chama da nosa cultura.