galiciaunica Un recorrido semanal por Galicia, España.

“A RIANXEIRA”, O HIMNO DA EMIGRACIÓN.

RIANXEIRA 1

 A Rianxeira é unha peza que gañou tanta popularidade que agora e o himno non oficial de Galicia. Non e posibel imaxinar una festa de galegos, onde as súas coplas non son cantadas. Con todo, non é A Rianxeira froito de folclore galego. A Rianxeira é a canción dos inmigrantes galegos, os seus fillos, netos e aqueles que non tendo ascendencia galega o son tamén por ter lazos de familia.  Están espallados por todo o mundo onde as tradicións se atopan mesturadas. Familia, saudade, aldea… A memoria dos devanceiros  que estaban na amada e ansiada Galicia.

Bos Aires é considerada a quinta provincia galega.  E precisamente nesta cidade, en 1947, Xesús Frieiro Dourado «Pinciñas» foi o seu autor. Tiña a man un amplo repertorio de cancións populares de Rianxo dedicado á Virxe de Guadalupe, cuxa festividades comenzan todos os anos desde 1854, o primeiro domingo post-08 de setembro. A continuación, o emigrante Anxo Romero Loxo, que entón dirixía a Rondalla Castelao en Bos Aires escribiu a música.

Orixinalmente o seu nome era «Ondiñas da Nosa Ría» e foi dedicado a conmemorar a visita de Alfonso Rodríguez Castelao. Foi lanzada en 1950, e popularizouse en Galicia anos despois, pero só a súa melodía foi preservada. A Rianxeira tamen forma parte das pezas musicais que se cantan en Balaidos cando xoga o Celta. Hai máis dunha versión da letra da canción.

FESTA 1

 Esta letra de «A Rianxeira» é cantada no último día do festival da Guadalupe en Rianxo, e é tamén o máis popularmente coñecido nos nosos días:

A Virxe de Guadalupe / cando vai pola ribeira. (bis)
descalciña pola area / parece unha Rianxeira.(bis)
ESTRIBILLO
Ondiñas veñen bis,bis / ondiñas veñen e van
non te embarques rianxeira / que te vas a marear. (bis)
II
A Virxe de Guadalupe / cando vai para Rianxo(bis)
a barquiña que a trouxo / era de pao de laranxo (bis)
III
A virxe de Guadalupe / quen a fixo moreniña,(bis)
foi un raiño de sol / que entrou pola ventaniña. (bis)

Con todo, hai outra versión da letra: a orixinal, como foi rexistrada no Bos Aires, por primeira vez:

I
Moito me gustas rianxeira / que estás eiquí na Arxentina
verche cantar e beilar-e / coma alá na terra miña. (bis)
ESTRIBILLO
Ondiñas veñen / ondiñas veñen e van
non te embarques rianxeira / que te vás a marear. (bis)
II
Que guapa estabas rapaza / cando che vín na ribeira,
tiñal-a cara morena / coma a virxe rianxeira. (bis)
III
A virxe de Guadalupe / vái no yate de Baltar,
lévana os rianxeiros / a remolque polo mar. (bis)

(ROBERTO OSCAR REQUEJO,  DESDE BÓS AIRES)

castelao

Nota do Editor:

No ano 2006, a Casa da Cultura de Rianxo acolleu unha mostra sobor a emblemática “Rianxeira”, na que poideron escoitarse 50 versións. Déronse a coñecer daquela xéneros tan dispares como o heavy, o etnojazz, ou o pop. Tamén algunhas das letras que se mostraban eran adaptadas, e pouco teñen que ver as que se cantan hoxendía de troula con aquela “Rianxeira” de Anxo Romero e Xesús Frieiro, do ano 1947 e que
servíu para recibir a Castelao en Bós Aires. O acto celebrárase entón na “Sociedad de Parroquias Unidas del Ayuntamiento de Rianjo”, entidade da que foi presidente o propio Frieiro.
Unha das versións de maior calidade é esta que con moito pracer vós ofrecemos, interpretada por Uxía Senlle, quen hai pouco que estivo de xira na Arxentina.